Sağlıkta doğru bilinen yanlışlar

Sağlıkta doğru bilinen yanlışlar

İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. L. Derya İnal sağlıkta doğru zannettiğimiz yanlışları sıraladı

 

 

YANLIŞ 1: Şeker hapları böbrekleri çürütür!

Halk dilinde ´şeker hastalığı´ olarak da bilinen ´Diyabetes mellitus´ maalesef şeker gibi bir hastalık değildir. Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi alan şeker hastalarında, yüksek kan şekeri seviyeleri vücuttaki damarsal yapılara zarar vermektedir. Bunun başında da böbrekler gelir yani şeker ilaçları değil şeker hastalığının kendisi böbrek fonkiyonlarını bozar, ´diyabetik böbrek hastalığına neden olur. Ancak böbrek yetmezliği olan veya böbrek yetmezliği gelişen hastalarda hekiminizin kontrolünde şeker hapları kesilmeli, tedaviniz düzenlenmelidir.

 

YANLIŞ 2: Tansiyon hapları bağımlılık yapar

Tansiyon ilaçlarının bağımlılık yapıcı etkisi yoktur. Tuzsuz besleniyor; ancak yine de tansiyonunuz yüksek seyrediyorsa hastalığınızı benimsemeli ve ilaçlarınızı düzenli kullanmalısınız (genç hastalarda tansiyon yüksekliği varsa mutlaka nedeni araştırılmalıdır). İlaçlarınızı bıraktığınızda tansiyonunuz yükseliyorsa bu ilaçların bağımlılık yaptığı değil artık hipertansiyon hastası olduğunuz anlamına gelmektedir. Tansiyon ilaçları antibiyotik gibi birer kutu kullanılıp bırakılacak ve iyileşecek bir hastalık değildir.

 

YANLIŞ 3: Şeker hastasıyım, insüline bir kere başlarsam bir daha haplara dönemem

İnsülin tedavisi, maalesef hastalar tarafından şeker hastalığının son dönem tedavisi olarak algılanıyor ve haplara bir daha dönemem endişesi yaratıyor. Dengeli bir diyabetik diyet uygulayan, yeterli miktarda su içen, düzenli egzersiz yapan ve kilo veren hastalarda insülin direnci azalır. Dolayısıyla hasta insülin kullanıyorsa insülinin dozu ve/veya sıklığı azaltılabilir, insülin tedavisinden şeker haplarına geçiş yapılabilir, şeker hapı kullanan hastaların hapları dahi kesilebilir. Hastalığınıza ve tedavinize yön vermek sizin elinizde!

 

YANLIŞ 4: Çörek otu yağı, limon, sarımsak tüketiyorum, şekere iyi geliyormuş, ilaçlarımı bıraktım

Alternatif tıp meraklılarının gözdesi olan bitkisel tedaviler şeker hastalığının tedavisinde ´tek başına´ etkin değildir. Şeker düzenlenmesine ve kilo verilmesine ancak ´yardımcı´ olabilirler. İlaçlarınızı hekiminize danışmadan kesmeyin!

 

YANLIŞ 5: Kolesterol ilaçları böbrekleri çürütür

Kolesterol yüksekliği kalp sağlığınızı oldukça olumsuz etkileyen bir durumdur. Kolesterolü yüksek, bel çevre kalınlığı fazla, kan şekeri ve tansiyonu yüksek bireylerde kalp hastalıkları iki kat daha fazla görülmektedir. Kolesterol ilacı kullanan hastalar zaten 3-6 aylık periyotlarda hekim kontrolünde olmak durumundadırlar. Her

kontrolde hekiminiz böbrek ve karaciğer fonksiyonlarınızı değerlendirmektedir. Tedavinizi aksatmayın kalbinizi koruyun!

 

YANLIŞ 6: Çayı kahveyi çok içiyorum. Su ihtiyacımı oradan karşılıyorum

Yetişkin bir insan vücudunun ortalama %60 ´sı sudan oluşmaktadır. Su dışında içtikleriniz sıvı gıdalardır. Hiçbir sıvı gıda suyun yerini tutmaz. Hatta özellikle çay ve kahve diüretik etki ile vücuttan su kaybetmenize neden olur. Su içmek için susamayı beklemeyin. Susamak vücudunuzun susuzluk alarmıdır. Sulanmayan çiçeklerin solması gibi susuz kaldığınızda kan hacminiz azalır, iç organlarınız da bozulmaya başlar. Dikkat dağınıklığı, kas yorgunluğu, baş ağrısı, kabızlık gibi yakınmalarınız gelişmeye başlar. Günde en az 2 litre kadar su tüketin, çayınızı kahvenizi yine için (günde 2-3 fincanı geçirmemek kaydıyla)!

 

YANLIŞ 7: Boğazım ağrıdığında antibiyotik kullanıyorum geçiyor

Üst solunum yolu enfeksiyonlarında en sık etken virüslerdir. Hastalar antibiyotik gereksinimi olmadan semptomatik tedavi ile iyileşir. Virüs-bakteri ayrımı yapmadan her üst solunum yolu enfeksiyonunda antibiyotik kullanmak dirençli mikroorganizmaların hızla artmasına neden olmaktadır. Hastalandığınızda hekiminize başvurun, gereklilik halinde antibiyotik kullanın. Antibiyotik kullanmanız gerektiğinde

de kutunun içinden 2-3 adet kullanıp ´iyileştim´ diyerek bırakmayın, tedavinizi tamamlayın. Unutmayın mikroorganizmalar çok akıllıdır, öldürmeyen antibiyotik güçlendirir!

 

YANLIŞ 8: Az yersem ekmeği kesersem kilo veririm.

Evet kilo vermede öğün porsiyonları önemlidir. Ancak aslolan dengeli beslenmedir. İhtiyacınız olandan daha az kaloride beslenirseniz kısacası aç kalırsanız vücudunuz bu durumu ´kıtlık´ olarak algılar ve ne yerseniz ´bu besini bir daha bulamam´ diye depolamaya başlar. Ekmek yemeyi bırakmak da diyet değildir. Ekmekte de alacağınız vitaminler ve mineraller vardır. Ancak beyaz ekmek yerine tam buğday, çavdarlı ve tam tahıllı gibi esmer ekmekler tercih edin. Özellikle B vitaminleri, kalsiyum, demir, magnezyum, selenyum, çinko ve kromdan zengindirler. Beyaz ekmeğe göre daha çok tok tutarlar. Dengeli beslenerek kilo vermek için diyetisyeninize başvurun.