Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) Yönetim Kurulu Başkanı Lütfü Yücelik, Başbakan Binali Yıldırım ve ilgili bakanların katılımıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği´nde (TOBB) düzenlenen 9. Ticaret ve Sanayi Şurası´na sunulan raporda, Erzurum ve Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi´nin mevcut sorunlarına yönelik teklif ve önerilere yer verildiğini söyledi.
Haziran ayında başlayan ve ildeki kamu kurumları, üniversiteler, özel sektör temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarının katkılarıyla yürütülen Erzurum İl Profili ve Yakın Projeksiyonu çalışmasında elde edilen verilerin derlenerek, bir özet halinde şuraya sunulduğunu belirten Başkan Yücelik, sunulan raporda sorunların çözümüne yönelik önerilerin teşvik ağırlıklı olduğunu ifade etti.
Başkan Yücelik raporda yer verilen konularla ilgili olarak şunları söyledi; ?Yeni açıklanan cazibe merkezleri kapsamında, Erzurum, Erzincan, Gümüşhane ve Bayburt´u kapsayan cazibe merkezinde doğal taş işleme, yapı malzemeleri üretimi, meyvecilik, seracılık ve kış turizmi öncelikli yatırım alanları olarak teşvik edilecek. Ancak, tarım ve tarıma dayalı hayvancılık ürünleri sektörünün Erzurum´a ve ülkemize ekonomik katkısına ve şehrin ana geçim kaynağı olmasına rağmen öncü sektörler arasında olmaması, lojistik merkezin şehrimizde yapılıyor olmasına rağmen lojistik sektörün öncü sektörlere dahil edilmemesi, çeşitli araştırma ve analizler neticesinde birçok turizm alt dalının potansiyel olduğu Erzurum´da sadece kış turizmi alanının öncü sektörlere dahil edilmesi bize göre sektörlerin seçimleri konusunda yetersizlik anlamına gelmektedir. Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan´da ise hayvancılık, lojistik, et ve süt ürünleri, meyvecilik, turizm öne çıkarılacaktır. Bu sektörlerin Erzurum´ un potansiyel sektörlerini kapsamasından ve Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi olarak iklimsel dezavantajların ortak olmasından hareketle; hayvancılık ve tarıma dayalı sanayi ürünleri imalatı (Et ve süt ürünleri), arı ürünleri imalatı ve turizm gibi sektörel başlıklarda 1. ve 4. bölgenin birleştirilebileceği kanaatindeyiz.?
?Enerji desteği verilmeli?
Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi illerinin diğer illerle benzer kriterlere tabi tutulduğunu ifade eden Başkan Yücelik, ?Oysa; iklimsel dezavantajlar yaşayan Kuzeydoğu Anadolu coğrafyasının olağan maliyetler dışında ayrıca iklimsel maliyetlere katlanmak zorunda olması bölgede yaşamı ve üretim ekosisteminin oluşmasını ve benzeri koşulları güçleştirmekte, uzun ve etkili kış mevsiminde Isınma ve imalat sürecinde makine ekipmanların enerji ihtiyacını karşılamak giderek zorlaşmaktadır. Bu noktada Kuzeydoğu Anadolu bölge illerine konut ve işyerlerine doğalgaz indirimi ve illerin güneş enerjisi etki analizine göre güneş enerjisi desteği verilerek; cazibe merkezleri ekonomik kalkınma programına işlevsellik kazandırılabilir? diye konuştu.
Yerelden ürün teminine vurgu
Başkan Yücelik, kurulma çalışmaları devam eden Erzurum Ticaret ve Sanayi Üniversitesi´nin (ETSÜ), artan göç ile azalan nüfusu telafi edebilecek eğitimli, donanımlı, genç nüfusun şehrimizi tercih edebilmesine imkan sunabilecek, ayrıca kalifiye eleman ihtiyacına da cevap verebileceğinin ifade edildiği raporda şu ifade yer verildiğini dile getirdi;
?Kar amacından uzak bir sosyoekonomik sorumluluk kapsamında şehrimize kazandırmayı hedeflediğimiz vakıf üniversitesi projemizin gerçekleşmesini arzu ediyoruz. YÖK´e dosyasını sunduğumuz vakıf üniversitemize özel liselerde verilen eğitim desteği gibi bir eğitim desteğinin verilerek iklim ve sosyo kültürel koşulların olumsuzluğu bertaraf edilebilir gençlerin üniversite eğitimi için ETSÜ´yü tercih etmeleri teşvik edilebilir. Geçim kaynaklarının yetersiz oluşu işsizliğin ve giderek artan göç öne çıkan sorunları teşkil ediyor. Bu durum, son dönemlerde esnafın iş hacmini daraltıyor, kamu alımlarının yerelden karşılanmaması ayrıca güvenlik sorunlarıyla gündeme gelen bölge nüfus ve yatırımları olumsuz etkiliyor. Bölge iş dünyasına nefes aldıracak ekonomik tedbirler alınırken kamunun yerelden ürün ve hizmet teminine gitmesi, mevcut esnaf ve tüccarın emeğini ve kaynağını koruması büyük önem arz ediyor ayrıca finansman konusunda cazibe merkezleri programında Kredi Garanti Fonu teminat sorununun çözümü için düşünülüyor. Özellikle yetkinin genişletilmesi ve ihracat kredi garanti fonunun oluşturulması da iş dünyasını rahatlatacak tedbirler olarak değerlendirilebilir.?
?TOKİ, pilot bölgelerde modern ahırlar yapsın?
Yine Erzurum´la ilgili olarak şuraya sunulan raporda, 23 ilde toplam 67 bin yeni konutun inşa edileceğine vurgu yapıldığını belirten Başkan Yücelik, bu konuyla ilgili olarak Erzurum´a ayrılacak konut kısmı ile TOKİ´nin Erzurum da belirlenecek pilot köylerde modern süt toplama ve soğutma sistemleriyle entegre modern ahırları inşa edilmesinin hayvancılıkta gelir kaynağını artıracağını ve göçü önleyecek olumlu sonuçlar doğurabileceğini ifade ettiklerini söyledi.
Anahtar teslimi fabrikada sektör seçimi doğru yapılmalı
Yeni yatırım ve teşvik paketinin en dikkat çeken unsurlarından birinin de anahtar teslimi fabrika yapımı olduğuna dikkati çeken Başkan Yücelik, bununla ilgili olarak raporda şu ifadelere yer verildiğini söyledi; ?Anahtar teslimi fabrika yapımı konusunda sektör seçimlerine özen gösterilmelidir. Bölgede yapılacak yatırımlarda emek yoğun sektörler öncelik taşıyacak ve devlet 5 cazibe bölgesinin her birinde her yıl 80´er fabrika kurarak yatırımcılara verecektir. Kanaatimizce, teknoloji yoğun sektörler de ihmal edilmemeli günümüz rekabet koşullarında sadece kamunun alım garantisi olan teknoloji değil de emek yoğun üretim yatırımları ihracat hedefinde yeterince gelecek vadedememektedir. Bu manada devlet tarafından kurulacak fabrikalarda seçilecek sektör ve yatırım alanının doğru tespiti de kaynak kullanımının etkinliği konusunda dikkat edilmesi gereken bir husus olarak karşımıza çıkıyor. Anahtar teslimi fabrika desteği için medikal sarf malzemelerinin imalatı, rafine tuz tesisi, ayçiçeği bitkisel yağ üretim tesisi, inşaat malzemeleri üretim tesisi, kış turizmi ekipmanlarının imalatı, fabrika önerilerimiz olabilir. Ayrıca, Erzurum Şeker Fabrikasının özelleştirilmesi ile mevcut potansiyelin yerel işadamlarının oluşturacağı bir yapıyla şehrimize ve ülke ekonomisine ciddi katkılar sunabilir.?
Ulaşım projelerinin önemi ifade edildi
Raporda ulaşım projelerinin de önemine değinildiğini anlatan ETSO Yönetim Kurulu Başkanı Yücelik şöyle konuştu. ?Ulaşım projelerinin henüz tamamlanmamış olması, Yüksek Hızlı Trenin Erzurum´a gelmemiş olması ayrıca havayolu bilet fiyatlarının da yüksek oluşu şehrin ulaşılabilirliğinde ticaret, turizm gibi alanlarda tercih edilmesinde caydırıcı unsurları oluşturuyor. 62 milyar TL´lik devlet yatırımlarının yaklaşık üçte birini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı üstlenecek. 62 milyar TL´lik devlet yatırımlarında Ulaştırma Bakanlığı (19.3 milyar) en büyük payı gerçekleştirirken, Tarım Bakanlığı (17.7 milyar) ikinci sırada yer alacak bu sebeple özellikle Ulaşım Projelerinin hızla tamamlanması, ( OVİT, KOP, Yüksek Hızlı Tren, lojistik Merkez), bölgenin turizm destinasyonu olarak havayolu ulaşım masraflarının azaltılmasına yönelik ayrılan bütçeden, biletleme aşamasında devlet desteği sağlanabilir.?
Başkan Yücelik, ?Cazibe Merkezleri Kalkınma Programı´na işlevsellik kazandırabilmek amacıyla sunulan teklif ve önerilerin dikkate alınacağına inandıklarının kaydederek, şuranın hayırlı işlerin başlamasına vesile olacağına ümit ettiklerini sözlerine ekledi.