Atatürk üniversitesindeki değişim ve dönüşüm süreci akademik yayın performansına yansıdı

Atatürk Üniversitesinin Araştırma Üniversitesi unvanı almasıyla birlikte Rektörlük bünyesinde kurulan Araştırma Üniversitesi İzleme ve Değerlendirme Ofisi, Araştırma Üniversiteleri Performans Kriterlerinde yer alan her bir göstergeyi güncel olarak takip ederek üniversite üst yönetimi ve kamuoyu ile paylaşıyor.

Akademik dünyada dergi seçimine, makale yayınlama stratejilerine ve araştırma performansının değerlendirilmesine yönelik kararların belirlenmesi açısından değerli bir kaynak olan Journal Citation Reports (JCR) 2023’ün verileri geçtiğimiz haziran ayı sonunda yayınlandı.
YÖK tarafından da Araştırma Üniversiteleri Performanslarının ölçümümde üniversitelerin “Incites Dergi Etki Değerinde ilk %50’lik Dilime Giren Bilimsel Yayın Oranı” karşılaştırılıyor. Yayınlanan JCR verilerine ve hesaplanan dergi etki faktörüne (JIF) göre, InCites Benchmarking & Analytics araştırma platformu 28 Temmuz 2023 tarihinde dergilerin 2022 yılında yer aldıkları çeyrek dilim (Q1, Q2, Q3, Q4) bilgilerini veri tabanına aktardı. Bu son güncelleme ile birlikte Araştırma Üniversitesi İzleme ve Değerlendirme Ofisi Koordinatörlüğü Web of Science (WOS) veri tabanı ve InCites araştırma platformunu kullanarak kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi.

2017-2022 Araştırma Üniversiteleri Akademik Yayın Performans Raporu üniversite üst yönetimiyle paylaşıldığını ifade eden Araştırma Üniversitesi İzleme ve Değerlendirme Ofisi Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Erol Üzan şunları söyledi: “Raporda uluslararası sıralama kuruluşları tarafından da kullanılan çeşitli göstergelere göre Atatürk Üniversitesinin araştırma performansı yayın bazında değerlendirildi. Bunlar arasında akademik yayınların dergi etki değerine göre çeyrek dilimde yer alan dergilerde (JIF ile indekslenen) yayınlanması, ilk %1 (Top 1%) ve ilk %10 (Top 10%) içinde yer alması gibi farklı göstergeler kullanıldı. Raporda, Atatürk Üniversitesinin son yıllarda akademik yayın alanında sergilediği yüksek performans ile başta yayın sayısı olmak üzere göstergelerin tümünde büyük atılım sağladı” dedi.
WOS veri tabanından SSCI, SCI-Expanded, A&HCI kapsamındaki dergilerde yayımlanan makale (article) ve derleme (review) türündeki yayınlar için oluşturulan veri seti ofis tarafından InCites araştırma platformuna aktarılarak detaylı bir analiz gerçekleştirildi. Atatürk Üniversitesinin WOS veri tabanındaki makale ve derleme sayısını 2017'de 935'den 2022'de 1603'e, seçili indeksli dergilerdeki toplam yayın sayısının 2017'de 767'den 2022'de 1282'ye çıkarak yıllar içinde istikrarlı bir artış sergilediği raporda belirtildi. Atatürk Üniversitesi 2017-2022 yılları arasında akademik çıktıda tutarlı bir büyüme gerçekleştirdiğini belirten Rektör Prof. Dr. Ömer Çomaklı; Atatürk Üniversitesinin, yayın sayısı bakımından da güçlü bir akademik performansa sahip olduğunun kanıtlandığını aktardı.
2017-2022 yılları arasında Journal Impact Factor (JIF) ile indekslenen dergilerde yayınlanan makale ve derleme türündeki yayın sayısının sürekli artarak 2017'de 748'den 2022'de 1241'e ulaştığı gözlemlendiğini belirten Rektör Çomaklı: “Prestijli dergilerdeki bu yüksek yayın sayısı, üniversitenin kaliteli araştırmaya verdiği önemi ve yüksek etkili yayınlarla bilim camiasına katkıda bulunma becerisini göstermektedir” şeklinde konuştu.

Atatürk Üniversitesi, 2022 yılında JIF kapsamındaki dergilerde yayınlanan toplam 1241 yayından 29'u ilk %1'lik ve 175'i ilk %10’luk dilimde yer aldı. Bu iki kategorilerdeki yayın sayısı sıralamasında tüm araştırma üniversiteleri arasında birinci oldu. Rektör Prof. Dr. Ömer Çomaklı, YÖK vizyonu doğrultusunda başlanan Yeni Nesil Üniversite Tasarım ve Dönüşüm Projesinin başarıyı da beraberinde getirmeye devam ettiğini söyledi. Prof. Dr. Çomaklı: “Özellikle, üniversite hem ilk %1 hem de ilk %10 dilimlerinde istisnai bir konum elde etti ve bu da akademik çabalardaki önemini göstermektedir. Bu sayılar, üniversitemizin akademik ortama önemli ölçüde katkıda bulunan yüksek kaliteli araştırma üretme taahhüdünün altını çizmektedir. Bu tür kayda değer başarılar, kurumun araştırmada bir mükemmellik kültürü geliştirmeye olan bağlılığının ve çeşitli disiplinler arasında bilgiyi ilerletme arayışının kanıtıdır. Atatürk Üniversitesi, araştırmalarda ve bilimsel katkılarda ön planda olan lider bir akademik kurum olarak itibarını sağlamlaştırmaktadır” dedi.
Atatürk Üniversitesinin yayınlarında dergi etki faktörüne (JIF) göre çeyrek dilimde yer alan dergilerdeki toplam yayın sayısı olumlu bir büyüme eğilimi sergilemesinin yanında yıllara göre yayınların yüzde dağılımında eğilim değişikliği gözlemlendiği raporda belirtildi. Q1 ve Q2 dergilerdeki yayınların toplam yüzdesi artarken, Q3 ve Q4 dergilerindeki yayınların toplam yüzdesi düştü.

Rektör Çomaklı: “Bu Veriler Üniversitenin En Üst Düzey Dergilerdeki Güçlü Varlığını Göstermekte, Araştırma Mükemmelliğini ve Akademik Topluluktaki Tanınırlığını Vurgulamaktadır.”
Q1 dergilerinde yayınlanan belge sayısı 2017'de 124 iken 2022'de 382'ye yükselerek %208 artarken, Q2 dergilerindeki yayın sayısında ise %155 artış ile 149'dan 379'a çıktığı belirtildi. Raporda, araştırmacıların son yıllarda yüksek etkili dergilerde yayın yapmaya odaklandığı, 2017'de Q1 ve Q2 yayın yüzdesi toplamı %36,5 iken 2022'de bu değer yaklaşık iki katına yükselerek %61,32'e ulaştığı ve Q3 ve Q4 yayın yüzdesinde ise %63,5 değerinden %38,68'e düştüğü ifade edildi. Birim yöneticileri ve akademisyenlerle yapılan değerlendirme toplantılarının önemine değinen Rektör Çomaklı: “Bu eğilim değişikliği, araştırma çıktılarının kalitesini ve etkisini artırmaya yönelik devam eden çabaları vurgulamaktadır. Atatürk Üniversitesi, JIF dergilerinde önemli sayıda yayın ve en üst sıralarda yer alan dergilerde kayda değer bir varlıkla (Q1, Q2) güçlü bir akademik performans sergilemektedir. Üniversitenin araştırma bulgularını saygın dergilerde yayma taahhüdü, bilgiyi geliştirmeye ve akademik topluluğa katkıda bulunmaya olan bağlılığını göstermektedir. Bunun yanı sıra Atatürk Üniversitesi'nin tüm çeyreklerde (Q1'den Q4'e) yayınlarının olması, araştırmanın yaygınlaştırılmasına yönelik dengeli bir yaklaşımı ve çeşitli akademik alanlara katkıda bulunma isteğini gösteriyor. Bu sonuçlar, Atatürk Üniversitesi'nin akademide önde gelen bir kurum olarak konumunu teyit etmekte ve değerli bir bilgi ve yenilik kaynağı olarak potansiyelini vurgulamaktadır” dedi.

Sunulan rapordan dolayı Araştırma Üniversitesi İzleme ve Değerlendirme Ofisine teşekkür eden Rektör Çomaklı, bu verilerin üniversitenin akademik yayın performansının izlenmesi ve değerlendirilmesi açısından önemli bir araç olduğuna değinerek bu gelişmelerin kamuoyuyla paylaşılarak şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesine uygun olarak sunulmasından dolayı memnuniyetini dile getirdi.
Araştırma Üniversitesi olarak çalışmalara hız kesmeden devam edeceklerini belirten Rektör Çomaklı: “Atatürk Üniversitesi'nin bu başarıları, kurumun araştırmada lider bir rol oynadığını ve bilimsel katkılar sağladığını kanıtlamaktadır. Bu kapsamda bu önemli değişimde emeği geçen tüm akademik personelimize teşekkürlerimi sunarım. Bu tür bir akademik üstünlük, üniversitenin geniş akademik topluluk içinde saygın bir konuma sahip olduğunu ve itibarını güçlendirdiğini göstermektedir” şeklinde konuştu.